Biedrusko – zarys dziejów

Pierwsze ślady osadnictwa w rejonie Biedruska datuje się na około 1700 roku p.n.e., natomiast nazwa miejscowości pojawia się w źródłach pisanych w 1388 roku.

Na przełomie XIV i XV wieku wieś podzielona była między kilku

właścicieli, którzy toczyli między sobą spór majątkowy. Wnioskować to można

z zachowanych dokumentów sądowych, dotyczących zatargu między Mikołajem

Wienenieckim, a Stanisławem Lubickim o 100 grzywien lub część ziem

Biedruska. W 1419 roku pojawia się nowy właściciel wsi – Wincenty Czuryło

z Bielaw. W 1434 roku zapisuje on swojej żonie Zofii ziemie w Biedrusku.

W latach 1467 – 1481 jako jedyny właściciel Biedruska występuje

Wojciech

Czuryło z Bielaw – Bielawski, syn Wincentego. Po przeprowadzonych w 1491

roku podziałach Biedrusko otrzymał Jan Bielawski, który w 1518 roku sprzedał

je Cysterkom z Owińsk. Od tego czasu aż po schyłek XVIII wieku tereny te

pozostawały we władaniu klasztoru.

Po utworzeniu Prus Południowych i konfiskacie majątków kościelnych

dobra należące do Cysterek przejęte zostały przez rząd pruski, a następnie

sprzedane. Na początku XIX wieku nowym właścicielem Biedruska został Otto

Sigismunt von Treskow – pruski porucznik kawalerii w stanie spoczynku.

Należały do niego również: Chludowo, Chojnica, Owińska, Tworków.

W połowie XIX wieku niemal wszystkie okoliczne wsie pozostawały w rękach

rodziny von Treskow. To właśnie Otto von Treskow w 1877 rozpoczął prace

przy budowie nowej rezydencji w Biedrusku. Rodzina von Treskow mieszkała

w Biedrusku od 1881 do 1904 roku, kiedy to żona i dorosłe dzieci sprzedali

majątek armii pruskiej.Utworzono tutaj wówczas w 1905 roku wojskowy obóz ćwiczeń, a pałac pełnił funkcję kwatery komendanta. Zmianie uległa wówczas nazwa

miejscowości – na Weissenburg.

30 grudnia 1918 roku Biedrusko zostało wyzwolone przez okolicznych powstańców wielkopolskich. Po I wojnie

światowej w Biedrusku rozlokowano czasowo sztab 1 Dywizji Strzelców

Wielkopolskich pod dowództwem gen. por. Filipa Dubiskiego, miejscowość

nadal pełniła rolę obozu ćwiczebnego, a pałac był siedzibą komendanta.

W okresie dwudziestolecia międzywojennego przebywali tu m.in. Józef

Piłsudski (14 maja 1922 r.), Ferdynand Foch – marszałek Francji (1923 r.),

prezydent Ignacy Mościcki (20 maja 1929 r.), król Rumunii Karol II

(28 czerwca 1937 r.), minister spraw zagranicznych Józef Beck, marszałek

Edward Rydz - Śmigły. Przyczyną tak licznych odwiedzin Biedruska przez

znamienitych gości były ćwiczenia pokazowe dla reprezentantów armii państw

obcych. Doskonałe przygotowanie pokazów poligonowej sprawności sprawiało,

że zaproszeni goście wyrażali się z uznaniem o gotowości bojowej naszej armii

i żołnierzach.

Latem 1938 roku garnizon Biedrusko stał się miejscem dyslokacji 7 Pułku

Strzelców Konnych Wielkopolskich, wchodzącego w skład Wielkopolskiej

Brygady Kawalerii. W ostatnich dniach sierpnia 1939 roku 7 PSK Wlkp.

wyruszył na front, pod dowództwem płk Stanisława Królickiego.

Poligon Biedrusko został utworzony kosztem trzech wiosek: Knyszyna,

Tworkowa i Trzuskotowa. Ludność została wysiedlona na początku XX wieku.

W czasie II wojny światowej władze niemieckie powiększyły poligon o dalsze

miejscowości: Łagiewniki, Chojnicę, Glinno, Glinienko i Okolewo, nie

wysiedlili jednak ludności z tych wsi. Po wojnie, w 1947 roku, władze polskie

podtrzymały decyzje o powiększeniu poligonu, ludność wysiedlono, a budynki

rozebrano. W Chojnicy stoi jeszcze zdewastowany XVI-wieczny kościół, a na

położony przy nim cmentarz nadal w Zaduszki przychodzą ludzie.

Większość obszaru poligonu porasta roślinność stepowa. Biedruskie

murawy uważane są za osobliwość w skali europejskiej. Na terenach wilgotnych

i torfowiskach znaleźć można m.in. owadożerną rosiczkę i superrzadką

paproć - długosza królewskiego. Roślinność poligonu mówi o jego historii.

W pasach wzdłuż dróg rośnie oleśnik górski, roślina w Polsce niespotykana.

Są przypuszczenia, że przywędrowała na czołgowych gąsienicach

z południowej Rumunii. Na poligonie gnieżdżą się 142 gatunki ptaków na 230

występujących w Polsce, w tym orzeł bielik, sokoły kobuz i pustułka, bocian

czarny, remiz i zimorodek. Wśród poligonowych ssaków są bobry i wydry.

Ze względu na występujące atrakcje przyrodnicze tereny te objęto ochroną

poprzez utworzenie w 1994 roku Obszaru Chronionego Krajobrazu

„Biedrusko”. Do ciekawostek przyrodniczych należy także dobrze zachowany

park dworski roztaczający się wokół pałacu, który pełni rolę wojskowego

i osiedlowego ośrodka kulturalnego.

Kadr z filmu "Ogniem i Mieczem" kręconego także w Biedrusku

Czołg PT- 91 ("Twardy"), na ćwiczeniach na poligonie w Biedrusku